آموزش عالی در ایتالیا

بیشترین تحولات قابل توجه  در نظام آموزشی ایتالیا را می توان به رویداد های  اواخر دهه نود نسبت داد با پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا و انعقاد قرارداد هایی نظیر سوربن و بولونیا و برلین وپراگ,  نظام آموزش عالی این کشورشاهد بیشترین تغییرات بوده است.ااز این دوره به بعد سیستم آوزش عالی ایتالیا بسیار شبیه به نظالم های آموزشی در سراسر اروپا بوده است.  سیستم آموزش عالی در ایتالیا به پیروری از چارپوب ها و قوانین حوزه ی آموزش عالی اتحادیه اروپا (Qualification Framework for the European Higher Education Area) برای تمام حوزه های آموزشی از جمله دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی به سه دوره اصلی تقسیم شده است:

دوره تحصیلات آکادمیک ( دانشگاهی )

دانشگاه ها به دو دسته تقسیم دولتی و خصوصی تقسیم می شوند.

دوره های تخصصی آکادمی های هنر و موسیقی ( Alta Formazion Artisticta e Musicale) که به اختصار (AFAM) می گویند.

دوره های آموزشی تخصصی حرفه ای (Istituti Tecnici Superiori ) که به اختصار (ITS) می گویند.

برای ورود به هر یک از دوره های آموزشی باید  دوره 12 ساله در مدرسه را تکمیل کرده  و ارائه مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی و ریزنمرات هر کدام  (اصل و کپی) به صورت ترجمه شده مورد نیاز است. همچنین به صورت موقت امکان ارائه دیپلم موقت به جای دیپلم فراهم است.

برای ورود به دوره کارشناسی ارشد نیز ارائه مدرک لیسانس و ریزنمرات این دوره ضروری است.

از طرف دیگر برای ورود به دوره دکترا ارائه مدرک کارشناسی ارشد الزامی است.

ورود به دوره های آکادمیک

شرکت در دوره کارشناسی (Bachelor of Science – Laurea)

اولین دوره ورود به  دوره کارشناسی مقطع کارشناسی می باشد. هدف اصلی دانشگاه ها از برگزاری این دوره

ارائه روش ها و ایجاد بستری مناسب برای فراگیری محتویات علمی نظری عمومی و مهارت های تخصصی و حرفه ای در زمینه های مختلف به دانشجویان می باشد. برخی از دانشگاه ها از متقاضیان برای پذیرش در این مقطع آزمون ورودی می گیرند . برای ورود به این دوره نیازمند مدرک دیپلم دوره دبیرستان, که مورد تایید سیستم آموزشی ایتالیا باشد است . مدت تحصیل در دوره کارشناسی در دانشگاه های ایتالیایی ,3 سال است که در این مدت دانشجو باید تعداد 180 واحد درسی را با موفقیت به اتمام برساند.برخی رشته ها نیازمند دفاع می باشند.  بعد از تکمیل دوره کارشناسی,  موفق به دریافت مدرک لیسانس خواهند بود. برخی دانشگاه های ایتالیا دوره کارشناسی پیوسته ارائه می دهند که مدرک مورد نیاز برای پذیرش در این دوره هم دیپلم یا گواهی پایان دوره دوره دبیرستان است. در این دوره دانشجو باید 300 یا 360 واحد درسی را در طول 5 یا حداکثر 6 سال به پایان برساند. بعد از تکمیل دوره کارشناسی و دریافت مدرک لیسانس یا Laurea  دانشجویان قادر خواند بود که وارد بازار کار مرتبط با رشته تحصیلی خود شوند.

آزمون های وروردی دانشگاه های ایتالیا به صورت زیر به سه دسته مختلف تقسیم بندی می شود

برگزاری کنکور ملی یا Accesso Programmato Nazionale :

برای دانشجویانی که قصد ادامه تحصیل در رشته هایی مانند پزشکی، دندانپزشکی، دامپزشکی و معماری در ایتالیا شما باید در یک کنکور همانند کنکور ایران شرکت کرده و نمره قبولی مناسب را کسب کنید. این آزمون (کنکور ملی) مانند کنکوری که در ایران برگزار می شود, برای هر سال تحصیلی تمامی دانشگاه های ایتالیا که یکی از چهار رشته ی ذکر شده در بالا را ارائه می دهند، در یک روز معین که معمولاً در اوایل ماه سپتامبر هر سال در نظر گرفته می شود، یک امتحان مشخص را از متقاضیان به عمل می آورند. ثبت نام و پذیرش در دانشگاه برای هریک از این رشته ها، منوط به قبولی در این آزمون است. یعنی اگر دانشجویی در آزمون ورودی قبول نشد، امکان ثبت نام در آن سال تحصیلی را نخواهد داشت.

رشته هایی با امتحان ورودی دانشگاهی یا :Accesso Programmato Locale

نمونه ی دیگری از آزمون های ورودی برای دانشگاه های ایتالیا امتحان ورودی است که هر دانشگاه با توجه به سطح آموزشی و تحصیلی خود برای متقاضیان ورودی خود برگزار می کنند. تعداد زیادی از دانشجویان مقطع کارشناسی از این آزمون برای ورود به دانشگاه های ایتالیا استفاده می کنند. در این آزمون نیز دانشجو باید حداقل نمره قابل قبول برای پذیرش در رشته تحصیلی مورد نظر را دریافت کند.

رشته هایی با امتحان ورودی غیر محدود کننده یا آزاد– Accesso non Programmato/libero

قبولی در رشته های گروه سوم ساده تر بوده و بدین صورت است که دانشجو می بایست در امتحان ورودی شرکت کند. اما اگر موفق به قبولی در این امتحان نشد، همچنان می تواند برای آن سال تحصیلی در دانشگاه ثبت نام کند. البته ثبت نام وی به شرطی قطعی می شود که در نیم سال تحصیلی اول، دروس پیش نیاز را گذرانده و این دروس را با موفقیت به پایان برساند.

دوره‌های کارشناسی ارشد در دانشگاه های ایتالیا

دانشجویان بعد از تکمیل دوره کارشناسی می توانند وارد دوره کارشناسی ارشد شوند که نیاز به مدرک معتبر پایان دوره کارشناسی از دانشگاه های ایتالیا یا سایر دانشگاه های معتبر دنیا می باشد. درایتالیا دوره کارشناسی ارشد با نام (Laurea Magistrale ) شناخته می شود. این دوره ها به منظور کسب دانش حرفه ای و مهارت های شغلی مورد نیازدر سطح بالای علمی برای دانشجویان  می باشد. مدت تحصیل در این دوره 2 سال می باشد که دانشجو موظف به گذراندن تعداد 120 واحد درسی با موفقیت می باشند. توجه داشته باشید بعضی دانشگاه های ایتالیا برای پذیرش در این دوره ممکن است  بسته به رشته مورد نطر دانشجویان دارای شرایط و الزامات خاصی باشند. بعد از تکمیل این دوره  و دفاع از پایان نامه به دانشجوییان مدرک معتبر فوق لیسانس یا Laurea Magistrale از سوی دانشگاه اعطا خواهد شد.

نکته ی قابل توجه برای دانشجویانی که علاقمند به تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در کشور ایتالیا هستند، این است که حتماً رشته ی تحصیلی دانشجویان در مقطع کارشناسی، می‌بایست با رشته ی انتخابی آنان در مقطع کارشناسی ارشد مرتبط باشد. به عنوان مثال، کسی که در رشته ی علوم کامپیوتر فارغ‌التحصیل شده است، نمی تواند در رشته ای غیر مرتبط با علوم کامپیوتر تحصیل کند.

دوره های کوتاه مدت یکساله پس از کارشناسی  (Master di I livello – Specialising Bachelor)

همچنین بعضی از دانشگاه های ایتالیا دوره هایی با هدف بهبود مهارت‌های حرفه‌ای دانشجویان, برگزار می کنند . این دوره  های تخصصی که  specializing Bachelor نامیده می شوند مرتتبط با دوره های ارشد نیست و صزفا برای دوره ای تکمیلی است برای دوره کارشناسی, که ایتالیایی ها در واقع این دوره را پلی بین دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد می دانند. تنوع این دوره ها در دانشگاه های مختلف بسیار زیاد بوده و معمولاً دانشجویان را درزمینه های مهارت هایی خاص برای ورود به بازار کار آماده می کنند. این دوره ها حدود یک سال زمان می برند و  در کل 500 ساعت آموزش را در بر می گیرد که دانشجویان باید 60 واحد درسی را با موفقیت بگذرانند.

دوره دکترا دردانشگاه های ایتالیا

بالاترین سطح دوره آموزش در ایتالیا دوره ی دکترا می باشد. این دوره ها به منظور آموزش دانشجویان برای فعالیت های تحقیقاتی و پژوهش های علمی پیشرفته به منظور آماده سازی دانشجویان برای استخدام در هیئت های علمی دانشگاه ها , محقق و پژوهشگر و یا ددیگر موقعیت ها که نیازمند سطح بالایی از آموزش و همچنین مهارت های تحقیقاتی می باشند ارائه می شود. دانشجویان برای ورود به این مقطع نیاز به گذراندن آزمون جامعی می باشند. در طول این دوره آموزشی دانشجویان, استفاده از روش‌های نوآورانه در تدریس و فناوری‌های به‌ روز شده را تحت آموزش می‌بینند و دوره‌های آموزشی خارج از کشور و فعالیت‌های پژوهشی و تحقیقاتی نظارت شده را در مراکز تخصصی و تحقیقاتی می‌گذرانند. برای گرفتن پذیرش در این مقطع تحصیلی نیاز به مدرک کارشناسی ارشد (یا یک مدرک خارجی معادل‌سازی شده با آن) .  مدت دوره تحصیلی دکترا 3 تا 5 سال طول می‌کشد تا به اتمام برسد. دانشجویان مقطع دکتری در سیستم آموزش عالی ایتالیا پس ازبا موفقیت گذراندن واحدهای درسی ملزم به ارائه  پایان‌ نامه نیزهستند وهمچنین پس از پایان تحقیقات تحت نظارت اساتید دانشگاه , باید از پایان نامه خود دفاع کنند. پس از تکمیل این دوره به دانشجو مدرک دکترا اعطا می شود.

 دوره‌های تخصصی در دانشگاه های ایتالیا

دوره های تخصصی در دانشگاه های ایتالیا به منظور ارائه دانش و آموزش مهارت های لازم به دانشجویان در راستای آماده کردن آنها جهت فعالیت در حرفه‌هایی که بسیار تخصصی هستند طراحی شده‌اند.  این دوره‌ها عمدتا برای  تعداد محدودی از رشته ها از جمله به تخصص‌های پزشکی، بالینی و جراحی, دندانپزشکی، پزشکی، داروسازی، دامپزشکی، معماری و حقوق به صورت تک دوره ای برگزار می شود. برای پذیرش در این دوره ها, علاوه بر مدرک کارشناسی ارشد, (یا مدرک معادل سازی شده با آن) دانشجویان ملزم به گذراندن آزمون ورودی کتبی می باشند که با نام آلفاتست شناخته شده است. طول این دوره متناسب با رشته انتخابی دانشجو,متفاوت است. . مدرک نهایی این دوره‌های در واقع یک نوع دیپلم تخصصی است که بر اساس آن می‌توان فرد مورد نظر را متخصص نامید

مربوط به تخصص‌های پزشکی، بالینی و جراحی هستند. پذیرش در این دوره‌های آموزشی به مدرک کارشناسی ارشد (یا یک مدرک خارجی قابل مقایسه) و گذراندن یک آزمون کتبی نیاز دارد. طول دوره نسبت به رشته‌ای که انتخاب می‌شود متفاوت است.  مدرک نهایی که پس از گذراندن این دوره به دانشجویان اعطا می شود , در واقع یک نوع دیپلم تخصصی است که بر اساس آن می‌توان دانشجو را متخصص نامید.

آشنایی با ECTS یا نظام انتقال داده های درسی

استاندارد  محاسبه  تعداد واحد های گذرانده شده در کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا طبق توافق نامه ی بولونیا   ECTS یا ( European Credit Transfer and Accumulation System ) نامیده می شود که به معنی نظام اروپایی انتقال واحد های درسی می باشد  که به انتقال داده های مربوط به ارزیابی عملکرد دانشجویان  و سنجش دستاورد های علمی آنها   در موسسات و دانشگاه های مختلف کمک می کند دارای معیار ها و استاندارد های معینی است که برای تمامی مراکز آموزشی به طور یکسان تعریف شده است و باعث می شود دانشجویان به راحتی در نقاط مختلف اروپا تحصیل کنند و جا به جایی آنها با مشکلی مواجه نشود. این سیستم در ابتدا برای ارزیابی وسنجش عملکرد دانشجویان بین الملل تعریف شده بود اماامروزه بعنوان سیستمی واحد در سراسر دانشگاه های اروپا می باشد. بر اساس این استاندارد هر سال تحصیلی در دانشگاه های اروپایی به صورت تمام وقت معادل با 60 واحد درسی می شود که حدود 1500 تا 1600 ساعت درسی را پوشش می دهد. به همین خاطر در کشور های اروپایی ساعات درسی متغیری مشاهده می شود که منجر به تفاوت هایی در نظام آموزش عالی  دانشگا ه های اروپا شده است. بعنوان نمونه  در کشور اتریش هر واحد درسی برابر با 20 ساعت و در کشور فنلاند هر واحد آموزشی معادل 27 ساعت و در آلمان معادل 30 ساعت  درسی  می باشد.

کشور های اروپایی که از سیستم  ECTS پیروی می کنند

• انگلستان
• آلمان
• هلند
• اسپانیا
• فرانسه
• ایرلند
• سوئد

نحوه عملکرد سیستم  ECTS

هر رشته تعداد واحد های مشخصی  را در بر می گیرد. آزمون پایانی برای هر واحد آموزشی از 30 نمره محاسبه می شود که حداقل نمره قابل قبول 18 می باشد.

فعالیت سالیانه متناسب یک دوره آموزشی یک ساله حدود 60 واحد درسی که معادل 1500 ساعت آموزشی می باشد.

دانشجویان در انشگاه های ایتالیا برای دریافت مدرک دوره کارشناسی یا Laurea Triennale  ملزم به گذراندن 180 واحد درسی  (ECTS) با موفقیت هستند.

واحد همچنین معیاری برای دیگر دوره ها و پروژه ها و پایان نامه و دوره کارآموزی و زبان های خارجی و مهارت های کامپیوتری و آموزش ارتباطات و روابط عمومی و کارگروهی تعریف می شوند.

در دانشگاه های اروپا یک واحد مشخص کننده فعالیت های دانشجویان در مدت 25 ساعت آموزشی است.

دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه های ایتالیا تعداد 120 واحد درسی (ECTS)  می باشد که دانشجویان باید این تعداد را با موفقیت پاس کنند . که ارشد پیوسته یا Laurea Magistrali a Ciclo Unico دارای 300 یا 360 واحد درسی می باشد.

این واحد ها نشان دهنده مجموع فعالیت دانشجویان برای گذراندن درس و قبولی درآزمون می باشند, که شامل شرکت در کلاس ها و فعالیت های کلاسی و آزمایشگاهی و مطالعه فردی می باشد.

برخی استثنا های صورت گرفته در برخی از کشور های اروپایی

با در نظر گرفتن استاندارد های  ECTS برای یکپارچه سازی  و هماهنگی بین واحد های آموزشی در سراسر اروپا, اما بسته به هر کشور, یک ECTS می تواند بین 25 تا30 ساعت درسی باشد. بعنوان نمونه

در نظام آموزشی کشورهای اتریش, ایتالیا و اسپانیا , ECTS برابر با 25 ساعت آموزشی است با این حال در فنلاند ECTS معادل 27 ساعت است و در هلند و پرتغال ECTS برابر با 28 ساعت درسی است.همچنین در کشور های آلمان و بلژیک و رومانی و مجارستان ECTS معادل 30 ساعت آموزشی است

مزیت های استاندارد ECTS در دانشگاه های اروپایی :

دانشجویان  با بهره گیری از این معیار واحد قادربه تحصیل در کشور های عضو اتحادیه اروپا هستند.

امکان جا به جایی دانشجویان در مقاطع مختلف در هر کشور اروپایی مقدور است. بعنوان نمونه دانشجو می تواند دوره کارشناسی را در یک کشور و ارشد را در یک کشور دیگر اروپایی ادامه تحصیل دهد.

مدرک تحصیلی کسب شده در تمام کشور های عضو اتحادیه اروپا دارای اعتبار و درجه علمی یکسان خواهد بود که این امکان ورود به بازار کار در هر کشوری را فراهم می کند.

شما می توانید جهت دریافت مشاوره رایگان در خصوص تحصیل در ایتالیا با کارشناسان فنی مجموعه تماس حاصل فرمایید.